آب‌‌دوست و آب‌‌گریز تفاوت در چیست؟

نوشته شده توسط:نیکان نانو آرا | ۱ دیدگاه


یک سطح آب‌­گریز سطحی با انرژی سطحی پایین است که در مقابل تر شدن مقاومت می‌­کند. چنین سطوحی در کاربردهایی مانند ممانعت از یخ زدگی سطح، مقاومت خوردگی بیشتر، فیلتراسیون و مدیریت آب، ابزارهای رطوبت‌­سنج، کنترل آلودگی رطوبت در سیستم های گاز مایع طبیعی و غیره قابل استفاده می‌­باشند.


سطوح آب­‌دوست همواره زاویه تماس کمتر از ۹۰ درجه و حتی کمتر از ۵۰ درجه دارند. این سطوح کاربردهایی در زمینه هایی همچون جدایش مواد در تشخیص­‌های پزشکی، پذیرش بهتر ابزار­های کاشتنی در بدن، بالا بردن راندمان در ابزارهای انتقال گرما و تبادل گرما و بالابردن میزان تعامل در سیستم های فیلتراسیون پیدا کرده اند.


درصورتی که زاویه تماس آب با یک سطح بیشتر از ۱۵۰ درجه باشد این سظح فوق­‌ آب­‌گریز نامیده می­‌شود. همچنین در صورتی که زاویه تماسی با آب کمتر از ۱۰ درجه باشد سطج فوق‌ ­آب­‌دوست نامیده خواهد شد. اگرچه هر دو نوع این پوشش‌­ها ضریب اصطکاک نسبتا پایینی دارند. سطوح آب­‌دوست خاصیت روانکاری بیشتری دارند. بهترین سطوح آب­‌گریز ضریب اصطکاکی در محدوده ۰٫۱۵ تا ۰٫۳ دارند در صورتی که سطوح آب­‌دوست با خاصیت روانکاری بسیار بالا ضرایب اصطکاکی در محدوده ۰٫۰۰۵ تا ۰٫۲ از خود نشان می­‌دهند.

کاربردهای سطوح آب­‌دوست و آب‌گریز

توسعه سطوح فوق‌ ­آب­‌دوست و فوق‌ ­آب­‌گریز برای دستیابی به یکی از مهم­ترین کاربردهای سطوح و پوشش‌­های آب­‌دوست و آب­‌گریز، یعنی سطوح خود تمیز شونده، حیاتی می­‌باشد. دستیابی به فوق آب­‌گریزی با ترکیب برجستگی های سطحی در ابعاد میکرو و یا نانو با خاصیت آب­‌گریزی پوشش امکان‌­پذیر است. چنین سطوح خود تمیزشونده ای دارای قابلیت های کاربردی در صنایع نساجی، خودرو سازی، ساختمان سازی، کشاورزی، اپتیکی، دریایی و صنایع هوایی می­‌باشند.

روش‌­های دستیابی به سطوح آب­‌گریز و آب­‌دوست

از روش‌­هایی که تا به حال برای تغییر مورفولوژی سطح فلزات به کار رفته اند می­‌توان به لیتوگرافی، اچ کردن، سل ژل، رسوب شیمیائی بخار و رسوب دهی الکتریکی اشاره نمود. البته در برخی از این روش­‌ها وجود شرایط سخت تولید، استفاده از مواد گران قیمت، پیچیدگی فرایند و دوام کم مورفولوژی ایجاد شده سبب محدودیت در کاربرد آن­ها شده است. چالش اساسی در این میان تولید سطوح فوق آب­گریز مستحکم و با دوام کافی می­باشد. اخیراً ایجاد سطوح سلسله مراتبی میکرو-نانو که قادر به ایجاد سطوح فوق آب­گریز بدون نیاز به اصلاح شیمیائی سطح می­‌باشند، به دلیل ارائه پایداری، طول عمر و مقاومت مکانیکی بالاتر در حال رشد می­‌باشند. به علاوه، پوشش‌دهی سطح با ذرات تیتانیا یا سیلیکا به روش سل-ژل روشی ساده به منظور ایجاد خاصیت آب­گریزی بر روی سطح خواهد شد. همچنین از پوشش­‌های پلیمری مانند پلی‌­اتیلن برای ایجاد سطوح فوق­‌آب­گریز و خود تمیزشونده استفاده شده است.

همچنین، در مورد سطوح جامد با خاصیت آب­دوستی نیز پوشش های پلیمری از جنس سیکلودکسترین برای ایجاد خاصیت آب­‌دوستی مورد بررسی قرار گرفته­‌اند.

توسعه پوشش­‌های آب­دوست و آب­گریز با درک دقیق مکانیزم‌­های موثر و کنترل خواص شیمیایی و مورفولوژِیکی پوشش امکان­پذیر بوده و با در نظر گرفتن کاربرد­های فراوان این ویژگی­‌ها و اهمیت روزافزون صنعتی آن­ها، نیازمند توجه می­‌باشد.

1 نظر

  1. هیچ نظری تا کنون برای این مطلب ارسال نشده است، اولین نفر باشید...

    نوشتن دیدگاه